Rhys ap Gruffudd oedd mab-cu i Rhys ap Thomas a oedd eisiau etifeddu cyfoeth a theitlau ei dad-cu, ond oherwydd penderfyniadau Harri VIII cafodd eu rhwystro oddi wrtho. Aeth i'r Arglwydd Ferrers a'i bygwth yng Nghaerfyrddin, ond cafodd ei arestio. Fe ddaeth mwy o bobl i'w achub o garchar, ond cafodd ei ddanfon wedyn i Lundain a'i ladd dan deyrnfradwriaeth.